Over deze uitgave

De kennisbasis van schoolleiders verwijst naar de laatste wetenschappelijke inzichten over schoolleiderschap, de ontwikkelingen in het werkveld en de maatschappelijke en technologische veranderingen (trends) die van belang zijn voor het beroep van schoolleiders. De kennisbasis van schoolleiders wordt door schoolleiders in samenwerking met onderzoekers ontwikkeld.

De beroepsstandaard bevat de gedeelde opvattingen van schoolleiders over de uitoefening van hun beroep. Professionaliseringsthema’s beschrijven kennis die belangrijk is voor de uitoefening van het beroep.

Kenniskringen onder begeleiding van onderzoekers verdiepen zich in een onderwerp en ontsluiten deze kennis door een overzichtsartikel over het onderwerp te schrijven en een digitaal magazine, film of animatie te maken. Een professionaliseringsthema is het inhoudelijke referentiepunt voor het vooraf toekennen van herregistratiewaarde aan professionaliseringsaanbod of voor het achteraf herregistratiewaarde toekennen aan de ontwikkeling van een individuele schoolleider.

Schoolleiders uit de kenniskring Kansen(on)gelijkheid:
Marylse Witke-Keijzer
Irma Wijdeven
Bart Kuipers
Annemarie Hoornsman
Angèle van der Star
Jacqueline Kenter
Kim de Mos
Marieke Verhulst-Bezem
Liesbeth Rodink
Marcia van Roo

Onder leiding van Linda van den Bergh

Een co-productie van:
Geke Versprille
Annelies Verkerk

Speciale dank aan:
Anje Ros
Cees Bos
Eddie Denessen
Martin van Rooij

Vormgeving:
Zichtbaar Reclame

Foto’s
Shutterstock
Unsplash
Eigen collectie deskundigen

Deze uitgave maakt onderdeel uit van de kennisbasis voor schoolleiders in het primair onderwijs.

Colofon

Literatuur

Babad, E., Bernieri, F., & Rosenthal, R. (1991). Students as judges of teachers’ verbal and nonverbal behavior. American Educational Research Journal, 28, 211–234.

Bakker, A., & Akkerman, S. F. (2014). Leren door boundary crossing tussen school en werk. Pedagogische Studiën, 91, 8–23.

Bakker, J. T. A., Denessen, E. J. P. G., Dennissen, M. H. J., & Oolbekkink-Marchand, H. W. (2013). Leraren en ouderbetrokkenheid: Een reviewstudie naar de effectiviteit van ouderbetrokkenheid en de rol die leraren daarbij kunnen vervullen.

Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologist, 28(2), 117–148.

Bernstein, B. (1971). Class, codes and control: Theoretical studies towards a sociology of language. London: Routledge.

Bos, C. WMK, Mijnschoolplan, Onsbeleidsplan, Mijnschoolteam.

Buttaro Jr, A., & Catsambis, S. (2019). Ability grouping in the early grades: Long-term consequences for educational equity in the United States. Teachers College Record, 121(2), 1-50.

Cobben, C., van Dongen, J., van Bokhoven, L., & Daniels, R. (2016). Best practices interprofessionele samenwerking. Tijdschrift voor praktijkondersteuning, 1, 1–11. 

Denessen, E. (2020). NIVOZ onderwijsavond: Over ongelijkheid en diversiteit in het onderwijs. https://vimeo.com/428054239. 

Desforges, C. Abouchar, A. (2003). The impact of parental involvement, parental support and family education on pupil achievements and adjustment: A literature review. London: Dfes.

Donohoo, J., Hattie, J., & Eells, R. (2018). The power of collective efficacy. Educational Leadership, 75(6), 40-44.

El Hadioui, I., Slootman, M., El-Akabawi, Z., Hammond, M., Mudde, A. L., & Schouwenburg, S. (2019). Switchen en klimmen.: Over het switchgedrag van leerlingen en de klim op de schoolladder in een grootstedelijke omgeving.

Francis, B., Archer, L., Hodgen, J., Pepper, D., Taylor, B., & Travers, M. C. (2017). Exploring the relative lack of impact of research on ‘ability grouping’in England: A discourse analytic account. Cambridge Journal of Education, 47(1), 1-17.

Hattie, J. A. C., & Zierer, K. (2018). Ten Mindframes for Visible Learning: Teaching for Success. Routledge.

Hornstra, L., Denessen, E., Bakker, J., Van den Bergh, L., & Voeten, M. (2010). Teacher attitudes toward dyslexia: Effects on teacher expectations and the academic achievement of students with dyslexia. Journal of learning disabilities, 43(6), 515-529.

Jager, L., Boosten, A. & De Keijzer, H. (2020) Afstemmen op diversiteit in de klas. Deelrapport 4: Inhouden en vormen van voortgezette Professionalisering. RAAK Publiek (fontys.nl).

Jussim, L., & Harber, K. D. (2005). Teacher expectations and self-fulfilling prophecies: Knowns and unknowns, resolved and unresolved controversies. Personality and social psychology review, 9(2), 131-155.

Kools, M., Van den Berg, D., & Scheeren, J. (2018). Leren en ontwikkelen in het primair onderwijs. Verkenning naar de professionele ontwikkeling van het personeel in het primair onderwijs. Den Haag: Arbeidsmarktplatform PO.

Leeuwin, D. (2020). Minidocumentaire kansenongelijkheid. Deel 1 - interventies die werken. https://www.youtube.com/watch?v=xeeMm3TjPqM.

Marks, R. (2013). “ The blue table means you don’t have a clue”: the persistence of fixed-ability thinking and practices in primary mathematics in English schools. In Forum: For Promoting 3-19 Comprehensive Education (Vol. 55, No. 1, pp. 31-44). Triangle.

März, V., Gaikhorst, L., Mioch, R., Weijers, D., & Geijsel, F. P. (2018). Van acties naar interacties. Een overzichtsstudie naar de rol van professionele netwerken bij duurzame onderwijsvernieuwing. Amsterdam/Diemen: RICDE, Universiteit van Amsterdam/NSO-CNA Leiderschapsacademie.

OCW (2021). De Lokale Educatieve Agenda. Opgehaald van: https://delokaleeducatieveagenda.nl/bookshow.pl?Lokale_Educ._Agenda.

Ready, D. D., & Chu, E. M. (2015). Sociodemographic inequality in early literacy development: The role of teacher perceptual accuracy. Early Education and Development, 26(7), 970-987.

Ros, A. & Klabbers, W. (2020). Afstemmen op diversiteit in de klas. Deelrapport 7: Een professionele leergemeenschap voor schoolleiders. RAAK Publiek (fontys.nl).

Rosenthal, R., & Jacobson, L. (1968). Pygmalion in the classroom. New York: Holt, Rinehart, and Winston.

Rubie-Davies, C. (2014). Becoming a high expectation teacher: Raising the bar. Routledge.

Smit, F., Sluiter, R. & Driessen, G. (2006). Literatuurstudie ouderbetrokkenheid in internationaal perspectief. Nijmegen: ITS

Stichting Lezen en Schrijven (2021). Factsheet Laaggeletterdheid in Nederland. (2020). Geraadpleegd van https://www.lezenenschrijven.nl/informatie-over-laaggeletterdheid-nederland.

Swart, l., D. Visser, M. Zumbuehl, W. van den Berge (2020). Schrappen eindtoets groep 8 kan ongelijkheid vergroten. Centraal Planbureau.

Van Casteren, W., Bendig-Jacobs, J., Warenbergh-Cras, F., van Essen, M., & Kurver, B. (2017). Differentiëren en differentiatievaardigheden in het primair onderwijs. Nijmegen: ResearchNed. 

Van den Bergh, L., Denessen, E., Hornstra, L., Voeten, M., & Holland, R. W. (2010). The implicit prejudiced attitudes of teachers: Relations to teacher expectations and the ethnic achievement gap. American Educational Research Journal, 47(2), 497-527.

Van der Star, A. (2019). Over het schoolhek heen. Interdisciplinair samenwerken: ontwikkelkans voor professionals en leerlingen. Huizen, Nederland: Pica.

Van der Vegt, A. L. (2021). Ouderbetrokkenheid en onderwijskansen. NRO: https://www.onderwijskennis.nl/sites/onderwijskennis/files/media-files/Thema_overzicht%20ouderbetrokkenheid%20en%20onderwijskansen_DEF.pdf

Van Wetten, S. & De Wolf, I. (2020). Ieder kind een kans! Interventies voor gelijke kansen in het basisonderwijs. Education Lab Netherlands.

Wang, S., Rubie-Davies, C. M., & Meissel, K. (2018). A systematic review of the teacher expectation literature over the past 30 years. Educational Research and Evaluation, 24(3-5), 124-179.

Wiesman, A. (2019). Interdisciplinaire samenwerking. Ken eerst jezelf. Management Kinderopvang, 46, 47.