Ouderbetrokkenheid

Ouderbetrokkenheid is de laatste interventie die bewezen effectief is om te komen tot meer kansengelijkheid voor kinderen. Er zijn echter veel verschillende vormen van ouderbetrokkenheid, het is een breed begrip. Bakker en collega’s vergeleken 111 onderzoeken en concludeerden dat het gedrag en de houding van ouders de prestaties, het welbevinden en motivatie van de kinderen kunnen beïnvloeden.

Thuisbetrokkenheid van ouders levert de grootste positieve bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen op school. Dit effect is vastgesteld bij leerlingen van alle leeftijden en alle sociaaleconomische achtergronden. De effecten van verschillende soorten van thuisbetrokkenheid variëren met de leeftijd van kinderen, van het bieden van concrete hulp aan jongere kinderen tot het laten blijken van vertrouwen aan oudere kinderen. Het versterken van een positief zelfbeeld van de leerling is het meest effectief. Ouders kunnen dat positief beïnvloeden door bijvoorbeeld het uiten van hoge verwachtingen, waarbij opgelet moet worden voor het te dicht erbovenop zitten of bemoeizucht.

De school kan de betrokkenheid van ouders bewust stimuleren. Hierbij is het belangrijk om rekening te houden met de wensen en behoeften van de ouders van de eigen leerlingpopulatie. Daarnaast moet er aandacht zijn voor de houding van leerkrachten ten opzichte van ouders. Veel van wat we schreven over verwachtingen die leerkrachten hebben van leerlingen geldt ook voor de verwachtingen die zij van ouders hebben. Leerkrachten hebben niet allemaal kennis van -en feeling met- ouders uit laag sociaaleconomische milieus en/of ouders met een migratieachtergrond. Hierdoor bestaan er lage verwachtingen van de competenties van deze ouders. Zij zijn echter wel degelijk geïnteresseerd in de ontwikkeling van hun kinderen en in de school. Het is belangrijk om af te stemmen over ieders behoeften. Zo zijn veel ouders vooral geïnteresseerd in de vorderingen van hun kind, terwijl de school de ouders vooral wil informeren over de onderwijsaanpak en het schoolsysteem.

De volgende condities zijn belangrijk om de ouderbetrokkenheid te stimuleren, ook wanneer deze ouders moeilijk bereikbaar zijn of lijken:

  • Betrokkenheid van ouders staat hoog op de beleidsagenda van de school;
  • De school vraagt naar belangen en wensen van de ouders;
  • Alle ouders worden gezien als serieuze gesprekspartners;
  • Alle ouders werken samen aan ouderbetrokkenheid;
  • De ontwikkeling van de leerlingen is de centrale focus.


Voor bewustwording van verwachtingen van ouders, zie de spiegelkaartjes van de subgroep ‘Verwachtingen’ bij de tools.

Ouderbetrokkenheid is de laatste interventie die bewezen effectief is om te komen tot meer kansengelijkheid voor kinderen. Er zijn echter veel verschillende vormen van ouderbetrokkenheid, het is een breed begrip. Bakker en collega’s vergeleken 111 onderzoeken en concludeerden dat het gedrag en de houding van ouders de prestaties, het welbevinden en motivatie van de kinderen kunnen beïnvloeden.

Ouderbetrokkenheid

Thuisbetrokkenheid van ouders levert de grootste positieve bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen op school. Dit effect is vastgesteld bij leerlingen van alle leeftijden en alle sociaaleconomische achtergronden. De effecten van verschillende soorten van thuisbetrokkenheid variëren met de leeftijd van kinderen, van het bieden van concrete hulp aan jongere kinderen tot het laten blijken van vertrouwen aan oudere kinderen. Het versterken van een positief zelfbeeld van de leerling is het meest effectief. Ouders kunnen dat positief beïnvloeden door bijvoorbeeld het uiten van hoge verwachtingen, waarbij opgelet moet worden voor het te dicht erbovenop zitten of bemoeizucht.

De school kan de betrokkenheid van ouders bewust stimuleren. Hierbij is het belangrijk om rekening te houden met de wensen en behoeften van de ouders van de eigen leerlingpopulatie. Daarnaast moet er aandacht zijn voor de houding van leerkrachten ten opzichte van ouders. Veel van wat we schreven over verwachtingen die leerkrachten hebben van leerlingen geldt ook voor de verwachtingen die zij van ouders hebben. Leerkrachten hebben niet allemaal kennis van -en feeling met- ouders uit laag sociaaleconomische milieus en/of ouders met een migratieachtergrond. Hierdoor bestaan er lage verwachtingen van de competenties van deze ouders. Zij zijn echter wel degelijk geïnteresseerd in de ontwikkeling van hun kinderen en in de school. Het is belangrijk om af te stemmen over ieders behoeften. Zo zijn veel ouders vooral geïnteresseerd in de vorderingen van hun kind, terwijl de school de ouders vooral wil informeren over de onderwijsaanpak en het schoolsysteem.

De volgende condities zijn belangrijk om de ouderbetrokkenheid te stimuleren, ook wanneer deze ouders moeilijk bereikbaar zijn of lijken:

  • Betrokkenheid van ouders staat hoog op de beleidsagenda van de school;
  • De school vraagt naar belangen en wensen van de ouders;
  • Alle ouders worden gezien als serieuze gesprekspartners;
  • Alle ouders werken samen aan ouderbetrokkenheid;
  • De ontwikkeling van de leerlingen is de centrale focus.


Voor bewustwording van verwachtingen van ouders, zie de spiegelkaartjes van de subgroep ‘Verwachtingen’ bij de tools.

Schoolleiders zijn continu bezig met hun ontwikkeling. Niet alleen voor zichzelf, maar juist ook voor anderen! Dat verdient aandacht en erkenning. Het Schoolleidersregister PO heeft als doel het aanzien van het beroep schoolleider te versterken. Met hun registratie laten schoolleiders zien dat ze staan voor kwaliteit en een leven lang leren. Dat doen ze samen met de gehele beroepsgroep: ruim 8.000 schoolleiders in het primair onderwijs in Nederland.
Volledig scherm